જે રાવણે આખો કૈલાસ પર્વત શિવની સાથે ઉપાડી લીધો એ શિવનું ધનુષ કેમ ના ઉપાડી શક્યો? જાણો, શું છે અદ્ભુત રહસ્ય…
દશાનન રાવણ ખૂબ જ શક્તિશાળી અને ઉગ્ર વિદ્વાન હતો, કહેવાય છે કે તેને તમામ વેદોનું જ્ઞાન હતું. તે સમયે તેમનાથી વધુ વિદ્વાન કોઈ નહોતું. જેના કારણે તેણે ભગવાન શિવનું નિવાસસ્થાન કૈલાસ પણ ઉપાડી લીધું હતું. કૈલાશ પર્વતને ઉપાડવો એ તેની શક્તિનું પ્રદર્શન હતું. પરંતુ આટલો શક્તિશાળી હોવા છતાં મહાબલી રાવણ સીતા સ્વયંવરમાં શિવનું ધનુષ્ય કેમ ઉપાડી શક્યો નહીં?
આ દરેકને આશ્ચર્યચકિત કરે છે. કારણ કે જેણે ભગવાન શિવના કૈલાસ પર્વતને ઉપાડ્યો હોય તેના માટે ધનુષ્ય ઉપાડવું સામાન્ય છે. તો પછી ધનુષ્ય કેમ ઉપાડવા સક્ષમ ન હતું?
ભગવાન ભોલેનાથનું ધનુષ્ય ખૂબ શક્તિશાળી હતું, જેના કારણે પર્વતો ધ્રૂજતા હતા, વાદળો ફૂટવા લાગ્યા હતા. આ ધનુષમાંથી નીકળેલા 1 તીરે ત્રિપુરાસુરના ત્રણ નગરોનો નાશ કર્યો હતો. આ પછી આ ધનુષ્ય દેવતાઓના રાજા ઇન્દ્રને આપવામાં આવ્યું હતું, જે બાદમાં તેણે રાજા જનકના પૂર્વજ નિમીને આપ્યું હતું.
ત્યારથી આ ધનુષ્ય મિથિલામાં આવેલું છે. બાળપણમાં અચાનક એક વાર દેવી સીતાએ રમતગમતમાં એ ધનુષ્ય ઉપાડ્યું. આ જોઈને દેવી સીતાના પિતા મહારાજ જનક પણ આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા. ત્યારથી, રાજા જનકે પોતાના મનમાં પ્રતિજ્ઞા લીધી કે જે વ્યક્તિ આ ધનુષ્યને ઉપાડશે તે તેને તાર અર્પણ કરશે, તેની સાથે સીતાનો સ્વયંવર હશે.
જે પછી જ્યારે દેવી સીતા લગ્ન માટે લાયક બની ત્યારે રાજા જનકે સીતાને સ્વયંવર રાખી. જેમાં તે સમયના મહાન અને પરાક્રમી રાજાઓએ ભાગ લીધો હતો. તે સમયે આવેલા રાજાઓમાં પરાક્રમી રાવણ પણ હાજર હતો. પણ કોઈ ધનુષ્ય ખસેડી શક્યું નહીં.
આવી સ્થિતિમાં રાવણ ઊભો થયો અને ધનુષ્યને ખસેડવા લાગ્યો, પરંતુ ધનુષ્ય પણ તેના પર ન ચાલ્યું. કૈલાસ પર્વત પણ એ જ રાવણે ઉપાડ્યો હતો. પણ ભગવાન શ્રી રામ ધનુષ્ય ઉપાડવા ગયા કે તરત જ તેમણે ધનુષ્યને એક જ ઝાટકે ઉપાડી લીધું, હૂક કર્યું અને ધનુષ્ય તોડી નાખ્યું!
વાસ્તવમાં, તેનો તફાવત રામચરિતમાનસના ચતુર્થાંશમાં રહેલો છે. “ઉથાહુ રામ ભંઝુ ભવ ચાપા, મેથુ તત જનક પરિતાપા” એટલે કે સ્વામી વિશ્વામિત્રએ ભગવાન શ્રી રામને ધનુષ્ય ઉપાડવા અને જનકનું દુઃખ દૂર કરવા કહ્યું. આ ચોપાઈમાં એક વાક્ય છે ભવ છપ જેનો અર્થ છે કે ધનુષ્ય ઉપાડવા માટે શક્તિની નહીં પણ પ્રેમની જરૂર છે.
હવે તમે સમજી જ ગયા હશો કે આખરે કૈલાસ પર્વત ઉપાડનાર રાવણ શિવનું ધનુષ્ય પણ કેમ ઉપાડી શક્યો નથી. કારણ કે ત્યાં હાજર રાજાઓ અહંકારથી ભરેલા હતા. જેના કારણે રાવણ અને અન્ય રાજાઓ તે ધનુષ્ય પણ ખસેડી શક્યા ન હતા.