નાથદ્વારામાં શ્રીનાથજીનું મંદિર કેવી રીતે બંધાયું? જાણો આ મંદિરનો ઇતિહાસ…

9 એપ્રિલ 1669 ના રોજ ઓરંગઝેબે હિન્દુ મંદિરોનો નાશ કરવાનો આદેશ જારી કર્યો. ઘણા મંદિરો તોડવાની સાથે, વૃંદાવનમાં ગોવર્ધન પાસે શ્રીનાથજીના મંદિરને તોડવાનું કામ પણ શરૂ થયું. શ્રીનાથજીની મૂર્તિને કોઈ નુકસાન થાય તે પહેલા મંદિરના પૂજારી દામોદરદાસ વૈરાગીએ મૂર્તિને મંદિરની બહાર કાઢી. દામોદરદાસ બૈરાગી વલ્લભ સંપ્રદાયના હતા અને વલ્લભાચાર્યના વંશજ હતા. તેમણે બળદગાડામાં શ્રીનાથજીની મૂર્તિ સ્થાપિત કરી અને તે પછી તેઓ બુંદી, કોટા, કિશનગઢ અને જોધપુરના રાજાઓ પાસે એક વિનંતી સાથે ગયા કે શ્રીનાથજીનું મંદિર બનાવીને તેમાં શ્રીનાથજીની મૂર્તિની સ્થાપના કરવામાં આવે. પરંતુ ઓરંગઝેબના ડરને કારણે કોઈ પણ રાજા દામોદરદાસ બૈરાગીની ઓફર સ્વીકારી રહ્યો ન હતો.

શ્રીનાથજીના ચરણ પાદુકો આજે પણ કોટાથી 10 કિમી દૂર રાખવામાં આવ્યા છે, તે સ્થળને ચરણ ચોકી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પછી દામોદરદાસ બૈરાગીએ મેવાડના રાજા રાણા રાજ સિંહને સંદેશ મોકલ્યો. રાણા રાજ સિંહે પહેલાથી જ ઓરંગઝેબ સાથે ગડબડ કરી હતી. જ્યારે ઓરંગઝેબે કિશનગઢની રાજકુમારી ચારૂમતી સાથે લગ્નનો પ્રસ્તાવ મોકલ્યો ત્યારે ચારૂમતીએ તેનો સ્પષ્ટ ઇનકાર કર્યો અને રાણા રાજ સિંહને રાતોરાત સંદેશ મોકલ્યો કે ચારુમતી તેની સાથે લગ્ન કરવા માંગે છે. રાણા રાજ સિંહ કોઈ પણ વિલંબ વગર કિશનગઢ પહોંચ્યા અને ચારુમતી સાથે લગ્ન કર્યા.

આ કારણે ઓરંગઝેબનો ગુસ્સો સાતમા આસમાને પહોંચ્યો અને તેણે રાણા રાજ સિંહને પોતાનો સૌથી મોટો દુશ્મન માનવા માંડ્યો. આ વાત 1660 ની છે. આ બીજી વખત હતું જ્યારે રાણા રાજ સિંહે ઓરંગઝેબને ખુલ્લેઆમ પડકાર ફેંક્યો અને કહ્યું કે “જ્યારે હું ત્યાં હોઉં ત્યારે શ્રીનાથજીની મૂર્તિને કોઈ સ્પર્શ પણ નહીં કરે.” તે સમયે જોધપુર નજીકના ચૌપાસની ગામમાં શ્રીનાથજીની મૂર્તિ બળદ ગાડીમાં હતી અને ચોપાસ્ની ગામમાં ઘણા મહિનાઓ સુધી શ્રીનાથજીની મૂર્તિને બળદ ગાડીમાં પૂજવામાં આવતી હતી.

આ ચૌપાસની ગામ હવે જોધપુરનો એક ભાગ બની ગયું છે અને આજે જ્યાં આ બળદ ગાડી ઉભી હતી ત્યાં શ્રીનાથજીનું મંદિર બનાવવામાં આવ્યું છે. 5 ડિસેમ્બર 1671 ના રોજ રાણા રાજ સિંહ પોતે સિહાડ ગામમાં શ્રીનાથજીની મૂર્તિઓના સ્વાગત માટે ગયા હતા. આ સિંઘડ ગામ ઉદયપુરથી 30 માઇલ અને જોધપુરથી 140 માઇલ દૂર આવેલું છે, જેને આપણે આજે નાથદ્વારા તરીકે જાણીએ છીએ. 20 ફેબ્રુઆરી 1672 ના રોજ મંદિરનું નિર્માણ પૂર્ણ થયું અને સિહાર ગામના મંદિરમાં શ્રી નાથજીની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવામાં આવી. આ સિહાર ગામ હવે નાથદ્વારા બની ગયું છે.