સૂર્યાસ્ત સમયે એક દીવો કરી પિત્રુપાઠ કરવાથી ઘરમાં આવશે સુખ, સમૃદ્ધિ અને શાંતિ…
પિત્રુ પક્ષ અથવા પિત્રુપાઠ : એ 16 દિવસનો સમયગાળો છે જેમાં હિન્દુઓ તેમના પૂર્વજોને આદરપૂર્વક યાદ કરે છે અને તેમના માટે પિંડ દાન કરે છે. તેને ‘સોળ શ્રાધ’, ‘મહાલય પક્ષ’, ‘અપર પક્ષ’ વગેરે નામોથી પણ ઓળખવામાં આવે છે. ગીતાજીના અધ્યાય 9 શ્લોક 25 મુજબ, જેઓ પૂર્વજોની પૂજા કરે છે, દેવોની પૂજા કરે છે તેમજ પરમ ભગવાનની ઉપાસના કરે છે અને ભગવાનને પ્રાપ્ત કરે છે.
હિંદુ ધર્મ અનુસાર, અશ્વિન કૃષ્ણ પક્ષમાં પૃથ્વી ગ્રહ પર આવે છે અને ચોક્કસપણે કોઈને કોઈ સ્વરૂપે તેનો હિસ્સો સ્વીકારે છે. આ સમયે, બધા પૂર્વજો તેમના વંશજોના દરવાજા પર આવે છે અને સૂક્ષ્મ સ્વરૂપમાં ખોરાકનો પોતાનો હિસ્સો લે છે. જે પણ ખોરાકમાં આપવામાં આવે છે, તે પૂર્વજો સુધી પહોંચે છે. આપણા સ્વર્ગસ્થ પૂર્વજોની શાંતિ અને મોક્ષ માટે કરેલા દાન અને કાર્યોને શ્રાદ્ધ કહેવામાં આવે છે. જેણે આપણને જીવન આપ્યું આ રીતે ત્રણ પેઢીઓ સુધી કરવામાં આવેલા યજ્ઞ,પિંડ દાન અને તર્પણને શ્રાદ્ધ કર્મ કહેવામાં આવે છે.
શ્રાદ્ધના દિવસે દાન કરવામાં આવે છે અને બ્રાહ્મણોને ભોજન કરાવવામાં આવે છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે આ કરવાથી પૂર્વજો ખુશ થાય છે અને તમને સુખ અને સમૃદ્ધિ આપે છે. આ વખતે પિત્રુ પક્ષ 20 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થયો છે અને 6 ઓક્ટોબર સુધી ચાલુ રહેશે.
આ શ્રાદ્ધ સમયે, સાંજે પિતુ દેવતાની સામે દીવો પ્રગટાવવા અને પિતુ સુક્તમનો ચમત્કારિક પાઠ કરવાથી પિતૃ દોષની શાંતિ રહે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ કરવાથી બધા અવરોધો દૂર થાય છે, આપણા પૂર્વજો આપણા જીવનમાંથી તમામ અવરોધો દૂર કરે છે, સાથે ઘરમાં સુખ, સમૃદ્ધિ અને શાંતિ રહે છે, આપણા પૂર્વજો સમૃદ્ધિ અને પ્રગતિના આશીર્વાદ આપે છે.
આ છે:“पितृ-सूक्तम्”
- उदिताम् अवर उत्परास उन्मध्यमाः पितरः सोम्यासः।
असुम् य ईयुर-वृका ॠतज्ञास्ते नो वन्तु पितरो हवेषु - अंगिरसो नः पितरो नवग्वा अथर्वनो भृगवः सोम्यासः।
तेषां वयम् सुमतो यज्ञियानाम् अपि भद्रे सौमनसे स्याम् - ये नः पूर्वे पितरः सोम्यासो नूहिरे सोमपीथं वसिष्ठाः।
तेभिर यमः सरराणो हवीष्य उशन्न उशद्भिः प्रतिकामम् अत्तु - त्वं सोम प्र चिकितो मनीषा त्वं रजिष्ठम् अनु नेषि पंथाम्।
तव प्रणीती पितरो न देवेषु रत्नम् अभजन्त धीराः - त्वया हि नः पितरः सोम पूर्वे कर्माणि चक्रुः पवमान धीराः।
वन्वन् अवातः परिधीन् रपोर्णु वीरेभिः अश्वैः मघवा भवा नः - त्वं सोम पितृभिः संविदानो ऽनु द्यावा-पृथिवीऽ आ ततन्थ।
तस्मै त इन्दो हविषा विधेम वयं स्याम पतयो रयीणाम् - बर्हिषदः पितरः ऊत्य-र्वागिमा वो हव्या चकृमा जुषध्वम्।
त आगत अवसा शन्तमे नाथा नः शंयोर रपो दधात - आहं पितृन्त् सुविदत्रान् अवित्सि नपातं च विक्रमणं च विष्णोः।
बर्हिषदो ये स्वधया सुतस्य भजन्त पित्वः त इहागमिष्ठाः - उपहूताः पितरः सोम्यासो बर्हिष्येषु निधिषु प्रियेषु।
त आ गमन्तु त इह श्रुवन्तु अधि ब्रुवन्तु ते वन्तु-अस्मान् - आ यन्तु नः पितरः सोम्यासो ऽग्निष्वात्ताः पथिभि-र्देवयानैः।
अस्मिन् यज्ञे स्वधया मदन्तो धि ब्रुवन्तु ते वन्तु-अस्मान् - अग्निष्वात्ताः पितर एह गच्छत सदःसदः सदत सु-प्रणीतयः।
अत्ता हवींषि प्रयतानि बर्हिष्य-था रयिम् सर्व-वीरं दधातन - ये अग्निष्वात्ता ये अनग्निष्वात्ता मध्ये दिवः स्वधया मादयन्ते।
तेभ्यः स्वराड-सुनीतिम् एताम् यथा-वशं तन्वं कल्पयाति - अग्निष्वात्तान् ॠतुमतो हवामहे नाराशं-से सोमपीथं यऽ आशुः।
ते नो विप्रासः सुहवा भवन्तु वयं स्याम पतयो रयीणाम् - आच्या जानु दक्षिणतो निषद्य इमम् यज्ञम् अभि गृणीत विश्वे।
मा हिंसिष्ट पितरः केन चिन्नो यद्व आगः पुरूषता कराम - आसीनासो अरूणीनाम् उपस्थे रयिम् धत्त दाशुषे मर्त्याय।
पुत्रेभ्यः पितरः तस्य वस्वः प्रयच्छत त इह ऊर्जम् दधात
॥ ॐ शांति: शांति:शांति:॥