જાણો ક્યારે છે નાગપંચમી? આ વિધિથી કરશો પૂજા તો મળશે નાગદેવતાના આશીર્વાદ…જાણો નાગપંચમી વિશેની અવનવી વાતો…

શ્રાવણ માસના શુક્લ પક્ષના પાંચમા દિવસે નાગપંચમીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે મુખ્યત્વે સાપની પૂજા કરવામાં આવે છે. કેટલાક રાજ્યોમાં નાગ પંચમી ચૈત્ર અને ભાદ્રપદ શુક્લ પંચમીના દિવસે પણ ઉજવવામાં આવે છે. આ વખતે અંગ્રેજી મહિના મુજબ, શુક્રવાર, 13 ઓગસ્ટ 2021 ના ​​રોજ નાગ પંચમીનો પર્વ શુક્લ પક્ષના પાંચમા દિવસે યોજાશે. ચાલો જાણીએ સાપ વિશે 40 રસપ્રદ તથ્યો. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર, પંચમી તિથિના સ્વામી નાગ છે. આ દિવસે મુખ્યત્વે આઠ સાપની પૂજા કરવામાં આવે છે.

અષ્ટનાગનાં નામ છે- અનંત, વાસુકી, પદ્મ, મહાપદ્મા, તક્ષક, કુલિર, કરકતા અને શંખ. ભારતમાં, ઉપરોક્ત આઠનો કુળ ધીમે ધીમે વિસ્તર્યો છે, જેમાં નીચે પ્રમાણે નાગવંશી છે નાલ, કવર્ધા, ફણી-નાગ, ભોગિન, સદાચંદ્ર, ધંધર્મા, ભૂતનંદ, શિશુનંદિ અથવા યશાનંદિ, તનક, તુષ્ટા, આરાવત, ધૃતરાષ્ટ્ર, અહિ, મણિભદ્ર, અલાપત્રા.તેમાં કમ્બલ, અંજાર, ધનંજય, કાલિયા, સૈનફુ, દૌદિયા, કાલી, તખ્તુ, ધુમલ, ફહલ, કાના, ગુલિકા, સરકોટા વગેરે નામના સાપ કુળો છે. સાપ દેવતાઓની માતાનું નામ કદ્રુ છે અને પિતાનું નામ કશ્યપ છે.

માતા મનસા દેવી નાગદેવની બહેન છે. વાસુકી નામનો સર્પ શિવના ગળામાં લપેટાયો છે. ભગવાન વિષ્ણુ શેષનાગના પલંગ પર સૂઈ ગયા છે. જ્યારે ખંડાવનને આગ લગાડવામાં આવી ત્યારે અશ્વસેન નામનો નાગ બચી ગયો, જે અર્જુનનો બદલો લેવા માંગતો હતો. વાસ્તુ મુજબ ઘરની પાયામાં ચાંદી અથવા તાંબાના સાપ રાખવામાં આવે છે. પૌરાણિક માન્યતા અનુસાર નાગામણી સાપની નજીક રહે છે.

રાજા પરીક્ષિત, જ્યારે તક્ષકને સર્પ કરડ્યો હતો, તેના મૃત્યુ પછી, તેમના પુત્ર જન્મેજાયાએ નાગયજ્ઞ કરીને બધા સાપનો વધ કર્યો, જેમાં વાસુકી, તક્ષક અને કર્કોટક નામના સાપનો બચાવ કર્યો. જ્યારે વસુકી અને તક્ષકને ઇન્દ્રએ બચાવી લીધો, ત્યારે કર્કોટક ઉજ્જૈનમાં મહાકાલના આશ્રયમાં રહીને બચી ગયા. નાગ અને સાપ વચ્ચે તફાવત છે. બધા સાપ કાદરુના પુત્રો હતા જ્યારે સાપ ગુસ્સે હતા. કશ્યપની રાણીએ ક્રોધવાશા નામના ઝેરી પ્રાણી જેવા કે સાપ અથવા વીંછી બનાવ્યાં હતા.

અગ્નિપુરાણ 80 પ્રકારના સાપ કુળનું વર્ણન કરે છે, જેમાં વાસુકી, તક્ષક, પદ્મ, મહાપદ્મ પ્રસિદ્ધ છે. જેમ સૂર્યવંશી, ચંદ્રવંશી અને અગ્નિવંશી માનવામાં આવ્યા છે, તેવી જ રીતે અહીં નાગવંશીઓની પ્રાચીન પરંપરા છે. મહાભારત સમયગાળા દરમિયાન, નાગા જ્ઞાતિઓના જૂથો આખા ભારતમાં ફેલાયેલા હતા. અથર્વવેદમાં કેટલાક સર્પોના નામનો ઉલ્લેખ છે. આ સર્પો છે સ્વિત્રા, સ્વજા, પ્રદાક, કાલમશ, ગ્રીવ અને તિરિચરાજી.સર્પોમાં, માથાના કોબ્રા, કાળા ફણીઅર, ઘાસના રંગના, પીળા, અસીતા રંગહીન, દાસી , દુહિત, અસતી, તાગટ, આમોક અને તાવસ્તુ વગેરે.

પૌરાણિક કથા અનુસાર, હેડ્સમાં ક્યાંક એક સ્થળ હતું, જ્યાં સાપ માનવ સ્વરૂપમાં રહેતા હતા. એવું કહેવામાં આવે છે કે 7 પ્રકારના હેડ્સમાંથી, નાગાલોક મહાતાલમાં સ્થાયી થયા હતા, જ્યાં કશ્યપની પત્ની, કાદ્રૂ અને ઘણાં માથાવાળા નાગ અને સાપનો સમુદાય, ક્રોધથી જન્મેલો. તેમાંથી કહુક, તક્ષક, કાલિયા અને સુશેન મુખ્ય સાપ હતા. જૈન, બૌદ્ધ દેવતાઓના માથા પર પણ શેષ છત્ર હોય છે.

કુંતીના પુત્ર અર્જુને હેડ્સના નાગ કન્યા સાથે લગ્ન કર્યા, જેનું નામ ઉલુપી હતું. તે વિધવા હતી. ભારતનાં ઘણાં શહેરો અને ગામો ‘નાગ’ શબ્દ પર આધારિત છે. એવું માનવામાં આવે છે કે મહારાષ્ટ્રનું નાગપુર શહેર નાગવંશીઓ દ્વારા સૌ પ્રથમ સ્થાયી થયું હતું. નાગને લગતી ઘણી બાબતો આજે ભારતીય સંસ્કૃતિ, ધર્મ અને પરંપરાનો ભાગ બની ગઈ છે, જેમ કે નાગ દેવતા, નાગલોક, નાગરાજા-નાગરાણી, નાગ મંદિર, નાગવંશ, નાગ કથા, નાગ પૂજા, નાગોત્સવ, નાગ નૃત્ય-નાટય, નાગ મંત્ર , નાગ વ્રત અને હવે નાગપંચમી.

ત્યાં ઇચ્છુક સાપ છે, જેઓ તેમનું સ્વરૂપ બદલી શકે છે. નાગ-નાગીન બદલો લે છે. નાગ અને સાપ વચ્ચે તફાવત છે. કેટલાક દુર્લભ સાપોના માથા પર રત્ન હોય છે. સાપની સ્મરણશક્તિ શક્તિ તીવ્ર છે. સો વર્ષની વય પૂર્ણ કર્યા પછી, સર્પ ઉડવાની શક્તિ પ્રાપ્ત કરે છે. સો વર્ષની વય પછી, દાઢી અને મૂછો સાપમાં બહાર આવે છે. સાપ કોઈપણના શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે.

નાગલોકમાં રહેતી સાપ કન્યાઓ છે. ત્યાં અજગર ઘણા છે, પરંતુ સાપની જાતિમાં કોઈને પણ તેના નાકથી દૂર ખેંચવાની શક્તિ છે. સાપ પોતાનું દર બનાવતો નથી, તે ઉંદરોની આડમાં રહે છે. સાપ જમીનની અંદર દફનાવવામાં આવેલી સંપત્તિનું રક્ષણ કરે છે. તેને નાગ ચોકી કહે છે. સાપમાં મનુષ્યને હિપ્નોટાઇઝ કરવાની શક્તિ હોય છે. સંગીત સાંભળ્યા પછી સાપ નૃત્ય કરવાનું શરૂ કરે છે.

સાપને મારવા અથવા સાપની લડાઈ જોવી પાપ છે. સાપના કીડાને દરવાજા પર રાખવાથી કોઈની નજર લગતી નથી. મોટા સાપ, નાગ વગેરે શિવના અવતારો માનવામાં આવે છે. કેટલાક સાપ પગવાળા હોય છે. સાપ માત્ર એક મોં જ નહીં, પણ બે ચહેરા અથવા 10 ચહેરાઓ પણ ધરાવે છે. સાપના રૂપમાં ફક્ત એવા દેવતાઓ છે જેમને આ પૃથ્વી પરના બધા જીવો કરતા અનેકગણી સમજ છે. નાગએ ભૂકંપ, આપત્તિજનક અથવા અન્ય કોઈ કુદરતી આફતો વિશે જાણતા સૌ પ્રથમ છે.

કુંડળીમાં, કાલસર્પ દોષને નાગદોષ માનવામાં આવતો નથી, તે રાહુ અને કેતુને કારણે છે.સર્પધર નામની એક રાશિ છે જેને અંગ્રેજીમાં ઓપિચુસ કહેવામાં આવે છે. સમદ્રી નાગ નામની એક રાશિ પણ છે જેને અંગ્રેજીમાં હાઇડ્રા કહેવામાં આવે છે. લક્ષ્મણજી અને બલરામજી શેષનાગના અવતારો હતા. શેષનાગના બીજા ઘણા અવતારો પણ છે. નાગ પાંચમી ના દિવસે નાગ દેવતા ને તલવટ અને દૂધ અર્પણ કરવા નું ભૂલતા નહીં અને નાગપંચમી ના દિવસે નાના બાળકો ને પ્રસાદી માં તલવટ આપો..